Thắng cố Hà Giang, hẳn ai trong chúng ta cũng từng nghe qua. Nếu như người Hà Nội tự hào về phở, Huế tự hào các món bánh, Sài Gòn cơm tấm…thì Hà Giang cũng có thắng cố làm món ăn đặc trưng. Đây cũng là món ăn yêu thích của đồng bào và du khách ghé thăm. Tất nhiên, trong những dịp lễ quan trọng đều không thể thiếu món thắng cố cổ truyền, đậm chất dân tộc này!
Món ăn này không chỉ có vị lạ mà cái tên nghe cũng khá lạ. Tên gọi thắng cố này bắt nguồn từ thuật ngữ tiếng Hán “thang cốt” (canh xương). Lại có cách giải thích khác cho rằng thắng cố là biến âm của “thoảng cố” – Nồi nước.
Thắng cố truyền thống được làm từ thịt và xương ngựa. Sau này, thịt ngựa có thể được thay bằng lợn, bò, trâu, dê… dựa trên công thức riêng mang đến mùi vị và công thức khác lạ. Thoạt nhìn có vẻ đơn giản nhưng lại ẩn chứa sự tỉ mỉ, sáng tạo cùng nhiều công đoạn phức tạp và bí kíp riêng. Sau khi mổ ngựa, làm sạch, xẻ miếng, sau đó cho tất cả (bao gồm cả lục phủ ngũ tạng) vào xào chung. Xào lăn cho đến khi se cạnh thì thêm nước vào. Để có được vị thơm ngon đặc trưng như vậy người ta cho thêm đủ loại gia vị, thảo quả: muối, tiêu, thảo quả, quế, sả, ớt…
Thưởng thức thắng cố cũng là cả một nghệ thuật. Thay vì múc sẵn một lượt ra bát, chỉ khi nào ăn thì người ta mới múc thắng cố ra bát, còn lại để ở trong chảo sôi sùng sục. Thắng cố phải ăn nóng mới ngon, cũng không khác so với cách thưởng thức món lẩu người Kinh là mấy. Giữa tiết trời se lạnh Hà Giang, còn gì tuyệt hơn khi được bưng trong tay tô thắng cố nóng hổi, hương thơm bay nghi ngút, vừa thổi vừa suýt xoa ăn. Tùy khẩu vị, du khách có thể nêm nếm thêm bột canh, ớt, tiêu sao cho vừa miệng.
Cảm nhận đầu tiên khi nhấp miếng thắng cố: mùi thơm quyến rũ, đặc sắc của thảo quả, hạt dổi, vị cay nồng của ớt, vị béo ngậy của thịt, vị ngọt của xương… nâng niu mọi giác quan. Trong phút chốc, cảm thấy sảng khoái đến lạ kỳ. Khi ăn thắng cố người ta thường nhấp kèm với chút rượu ngô cho ấm bụng.
Ăn thắng cố, uống rượu ngô có cảm giác như đang thưởng trọn hương vị cao nguyên núi đá. Trước đây thắng cố thường chỉ xuất hiện trong các dịp lễ hội truyền thống, hội làng… Ngày nay, bạn cũng có thể thưởng thức nó vào những buổi chợ phiên của đồng bào. Nếu có kế hoạch đến Hà Giang du ngoạn và thưởng thức ẩm thực, tại sao bạn không đến Hà Giang mùa thu này? Thời điểm này đến đây, bạn vừa có thể thỏa sức du hí cảnh sắc, săn hoa tam giác mạch, hòa mình vào lễ hội hoa tam giác mạch độc đáo và quan trọng là được thưởng thức món thắng cố độc đáo.
